به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ایلام، نشست تخصصی «پست مدرنیسم در ادبیات داستانی با تکیه بر رمان سلاخخانه شماره پنج» با حضور «نوشین پاکزاد»، استاد دانشگاه و کارشناس برنامه، «محمدعلی قاسمی» شاعر و نویسنده و جمعی از نویسندگان پیشکسوت و جوان در حوزه هنری استان ایلام برگزار شد.
این نشست که بهصورت مجازی (فضای اسکای روم) و حضوری با رعایت دستورالعملهای بهداشتی برگزار شد، ابتدا «محمدعلی قاسمی» شاعر و نویسنده و رییس حوزه هنری استان ایلام با اشاره به ضرورت و اهمیت مباحث نظری درخصوص ادبیات داستانی گفت: یکی از مسائل و موضوعات مهم ادبیات امروز، اشراف و آگاهی نویسنده نسبت به جریانات ادبی دنیای معاصر است. از آنجا که موضوع پستمدرنیسم در شعر و داستان یکی از مباحثی است که منتقدان،شاعران و نویسندگان همواره به آن توجه دارند و از طرفی درک این مبحث برای خوانندگان همواره مبهم و انتزاعی است، لذا نیاز است که توجه به این موضوع با پیادهسازی در یک متن ادبی، نمودی عینی و ملموس به خود بگیرد.
برگزیده شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس در سال ۱۳۹۳ در بخش رمان در ادامه گفت: قرائتهای متنوع و متفاوتی که از پستمدرنیسم توسط اندیشمندان و متفکران ارائه شده بر ابهامافزایی این موضوع بیش از پیش افزوده است. بر این اساس حوزه هنری بر آن است تا با برگزاری چنین جلسات و کارگاههایی، زمینه آشنایی هرچه بیشتر هنرمندان و علاقهمندان به هنر و ادبیات را فراهم نماید.
در ادامه «نوشین پاکزاد» عضو هیئت علمی دانشگاه و کارشناس برنامه با اشاره به تعریف کلی از پستمدرنیسم، به مثالی از واتسلاو هاول اشاره کرد و سپس به بررسی عناصر پستمدرن در رمان سلاخخانه شماره پنج پرداخت. ویژگی ژانری اولین خصوصیت پستمدرن اثر قلمداد شد و سپس خصوصیات شخصیتپردازی رمان مورد بحث قرار گرفت.
مدرس مراکز آموزش عالی استان ایلام با اشاره به مفهوم فراداستان، درباره واژگونی رمزگان ادبی در آثار پستمدرن و وجود چندصدایی در این آثار و دیالوگ مستقیم نویسنده با خواننده پرداخت و توضیح داد: با توجه به ناپایداری تاریخ و واقعیت در دوران پست مدرن، رمان به شیوه فراداستان، قطعیت نوشتار خود را به ثبات میرساند.
وی مفاهیم بینامتنیت و تقلید طنزگونه را از دیگر خصوصیات آثار پستمدرن قلمداد کرد که با تکثر گفتمانی و تقلید از آثار گذشته همراه است و باعث متلاشیشدن محوریت روایت و ایجاد خردهروایتهای بسیاری در اثر می شود.
وی با اشاره به این موضوع که رمان پستمدرن آنتولوژیک است و پرسشهای هستیشناسانه درباره وضعیت انسان در این دنیا مطرح می کند، گفت: برخلاف رمانهای مدرن که اهمیت بالایی برای شناختشناسی یا اپیستمولوژی قائل بودند، کلانروایتهای شناختشناسانه زیر سؤال رفتند و جای خود را به نگاه آنتولوژیک دادند تا نشان دهند دستاوردهای بشری تنها خردهروایتهایی متکثر با اهمیت بسیار تقلیلیافته هستند.
در ادامه این نشست تخصصی پاکزاد افزود: شیزوفرنی در مقابل پارانویا از راه های درک جهان در آثار پستمدرن است که در آن گسستگی محض و بیمرزی بین واقعیت و خیال جاری است و رابطه دال و مدلول دچار انفصال شده و زمان بی معناست.
مفهوم زمان ویژگی دیگر بود که مورد بحث قرارگرفت. زمان در رمانهای مدرن به واسطه استفاده از جریان سیال ذهن، عنصر اصلی بوده، جای خود را به مفهوم فضا داده است. در داستان پستمدرن، فضا، جاگذاری و گستردگی از اهمیت ویژهای برخوردارند.
در ادامه نویسندگان حاضر و همراه در فضای مجازی، پرسشهای خود را خصوص محور و موضوع نشست مطرح کردند.
لازم به یادآوری است که دو روز پیش نشست تخصصی «مضمونآفرینی در غزل معاصر» بود که با حضور «بهروز یاسمی»، شاعر، منتقد و کارشناس برنامه، «محمدعلی قاسمی»، شاعر و نویسنده و «بهروز سپیدنامه»، شاعر و استاد دانشگاه و جمعی از شاعران و علاقهمندان به شعر در حوزه هنری برگزار شده بود.