به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو؛ به مناسبت روز جهانی انیمیشن دانشکده هنر دانشگاه سوره سمپوزیومی سه‌روزه از تاریخ ۵ الی ۷ آبان را در بستر فضای مجازی برای هنرجویان و علاقه‌مندان به هنر انیمیشن تدارک دیده که در حال برگزاری است و به همراه آن، نمایشگاهی از آثار تجسمی استادان گروه آموزشی کارشناسی ارشد انیمیشن دانشگاه سوره نیز برپا شده.
دکتر کیارش زندی (مدیرگروه آموزشی کارشناسی ارشد انیمیشن و استادیار دانشکده هنر سوره) دبیر این نشست‌های تخصصی است و مهمانان روز نخست این سمپوزیوم محمدرضا کریمی صارمی، معاونت تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، محمد رحیم لیوانی، ریاست مرکز پویانمایی صبا، دکتر امیرحسین ندایی، استادیار دانشگاه تربیت‌مدرس و فرخ یک‌دانه، استادیار دانشگاه تهران بودند که هرکدام در رابطه با موضوع‌های مشخص شده در پوستر سمپوزیوم سخنرانی کردند و در نیم ساعت پایانی پاسخگوی سؤالات حاضرین بودند؛ در این گزارش به نکات برجسته صحبت‌های اساتید مدعو خواهیم پرداخت.
معاونت تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در بخش نخست برنامه در رابطه با درخشش ایران در جشنواره‌های جهانی عنوان کرد: باید توجه ویژه‌ای به جشنواره‌ها کرد چرا که نقش بسیار مهمی دارند، به‌خصوص داوران و مهمان‌هایی که به‌واسطه آن‌ها وارد کشورمان می‌شوند که مبلغان بسیار خوبی نیز به شمار می‌آیند. به نظر من فستیوال‌ها، حضورهای بین‌المللی و حضور در بازارهای جهانی که متأسفانه مجریان سینمای کشورمان مدتی است که آن را تعطیل کرده‌اند تأثیر به سزایی دارد، متأسفانه یک دهه است که دیگر رایزن‌های فرهنگی‌مان به دنبال هفته‌های فیلم ما نیستند. باید همت کنیم و این جریان را بازهم به وجود بیاوریم. به‌جرئت می‌توانم بگویم که انیمیشن مستقل هنری و تجربی ما امروز در دنیا برند به شمار می‌آید.
وی به نبود مستندات مکتوب انیمیشن نیز اشاره کرد و گفت: متأسفانه بر اساس آخرین پژوهشی که در جشنواره پویانمایی انجام دادیم، چون خانواده انیمیشن منابع و مستندات مکتوب کافی ندارد حدود ۳۵ درصد الی ۴۰ درصد در معرفی خودش موفق بوده در حالی که پتانسیل و توان این خانواده خیلی بیشتر از این‌هاست. دانشکده‌ها بعد از دهه ۵۰ کمک زیادی به ما در معرفی هنر انیمیشن کردند ولی متأسفانه چه در حوزه علمی و چه در حوزه تجربی مدارک خوبی نداریم و کاتالوگ، سایت یا جایی که مستنداتمان را در آن جمع‌آوری کرده باشیم ولو برای ثبت جوایزمان هم نداریم.
همچنین کریمی صارمی در پاسخ به سؤال یکی از حاضران در مورد دسترسی به محصولات پویانمایی کانون خبر از راه‌اندازی سایت‌های مرتبط در آینده نزدیک داد: به‌زودی سایتی به نام دیجی‌کانون برای کانون راه‌اندازی می‌شود، بسیاری از فیلم‌ها و کتاب‌های کانون در آن بارگذاری خواهند شد و افراد می‌توانند به‌راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کنند؛ یک اتفاق خیلی بهتر که بنا است در جشنواره پویانمایی از آن رونمایی شود اولین کتابخانه دیجیتال انیمیشن مجازی‌مان است که آن را با دسته‌بندی‌های مختلف محتوا، سبک، زمان و… راه‌اندازی خواهیم کرد و یک مرکز خوب برای مراجعه دانشجویان خواهد بود.
در بخش دوم سمپوزیوم محمد‌رحیم لیوانی، ریاست مرکز پویانمایی صبا در رابطه با تولیدات ملی در آوردگاه جهانی ابتدا به تمایز بین انیمیشن تجربی و تجاری اشاره کرد و گفت: باید یک خط متمایزکننده را بین انیمیشن کوتاه یا در واقع انیمیشن تجربی با انیمیشن تجاری یا حرفهای ایجاد کرد؛ در حوزه انیمیشن کوتاه قاعدتاً ما در منطقه رتبه خوبی داریم، چه تولیدات کانون، مرکز سینمای تجربی، انیمیشن وزارت ارشاد و چه تولیدات صبا در سال‌های گذشته جایگاه مناسبی داشتند. در این زمینه پیشرو بودیم و توانستیم که گذشته از تسلط و دانش فنی تولید انیمیشن که یک تولید پیچیده است در حوزه‌های عرضه محتوا و تفکر ارائه خوبی داشته باشیم. اما منظور از ارائه انیمیشن در عرصه جهانی انیمیشن تجاری است، انیمیشنی که بتواند به‌عنوان یک کالای فرهنگی به کمپانی‌های متعدد، شبکه‌های تلویزیونی و حتی پلتفرم‌های مختلف دنیا وارد شود و ارزش افزوده ایجاد کند، خودش را به‌عنوان یک کالای تجاری فرهنگی اثبات بکند و خواهان داشته باشد؛ در این زمینه ما باید بیشتر تحلیل کنیم که کجای کار هستیم، مجموعه و سریال فروختن به کشورهای دنیا کار بسیار سختی است، چرا که مشخصات بسیار ویژه‌ای را می‌طلبد و در خصوص کارهای رئال هم حتی کار راحتی نیست، در زمینه انیمیشن که پیچیدگی تولید چندبرابر است قاعدتاً سخت‌تر خواهد بود و نیاز به تحلیل بازار دارد.
ریاست مرکز پویانمایی صبا در ادامه به چند مشخصه اصلی در ارائه یک کار به بازار بین‌المللی اشاره کرد؛ از جمله: جدید بودن فرم و گرافیک نوآورانه برای مخاطب بین‌المللی، توجه به استفاده از تکنیک‌های متحرک‌سازی‌ای، توجه به ریتم و تمپوی اثر و توانایی آن در ارتباط گرفتن با مخاطب و توجه به حجم محتوا، تعداد و زمان قسمت‌ها.
وی در ادامه افزود: تکیه بر ادب و هنر و گرافیک ایرانی مزیت بزرگی است، سابقاً تصور می‌شد که اگر ما بخواهیم آثار بین‌المللی داشته باشیم باید آثاری شبیه آثار بین‌المللی موفق تولید کنیم، این آزمون‌وخطا در دوره‌هایی صورت گرفت اما اتفاقاً آثاری به جشنواره‌ها راه یافتند و آثاری به فروش رسیدند که رنگ و بوی سرزمین خودمان را داشتند. ما باید همچنان در این زمینه تجربه کسب کنیم، گام برداریم و در طی سال‌ها به این موفقیت خواهیم رسید.
در بخش سوم دکتر امیرحسن ندایی، استادیار دانشگاه تربیت‌مدرس در رابطه با روان‌شناسی انسانی در فیلمنامه (نظریه بازی‌ها) صحبت کرد و در خصوص اهمیت روابط کاراکترها در فیلمنامه عنوان کرد: اینکه ما شخصیت‌ها را کجا قرار دهیم و به چه شکلی کاراکترها را در کنار یکدیگر بیاوریم در یک فیلم جایگاه بسیار مهمی دارد. در همه مدل فیلم، از فیلم‌های زنده تا فیلم‌های انیمیشن گرفته، ما قاعده بازی را داریم و فیلم‌نامه‌ای خوب است که قواعد بازی در آن درست رعایت شده باشد؛ یکی از ویژگی‌هایی که در فیلم‌ها باعث می‌شود آن‌ها را جذاب ندانیم این است که قاعده بازی در آن‌ها درست رعایت نشده.
همچنین وی افزود: هر فیلم‌نامه‌ای که نوشته می‌شود مبتنی بر شخصیت است و اگر ما شخصیت نداشته باشیم فیلمنامه و داستانی شکل نمی‌گیرد، همه داستان‌ها به شخصیت وابسته‌اند، حتی اگر ما شخصیت انسانی نداشته باشیم و شخصیت حیوانی یا روباتیک داشته باشیم، باید دارای ویژگی‌های انسانی باشد، زمانی کنش شروع به شکل‌گیری می‌کند که این شخصیت با محیط پیرامونش وارد رابطه شود؛ انیمیشن وال ای یک نمونه و مثال بسیار خوبی برای نمایاندن این روابط در فیلمنامه است.
و در بخش چهارم سمپوزیوم فرخ یک‌دانه، استادیار دانشگاه تهران در رابطه با انیمیشن برای کودک صحبت کرد و در خصوص بااهمیت توجه به این حوزه عنوان کرد: انیمیشن می‌تواند به‌عنوان یک ابزار بسیار قوی در تربیت گروه سنی خردسال و کودک مؤثر واقع شود، روابط صحیح آدم‌ها را تضمین کند، به‌تبع آن پیشرفت و تسهیل در تعاملات اجتماعی و حتی رفتارهای فردی را به دنبال داشته باشد و ما از آن غافلیم؛ ارتباطی که می‌تواند خیلی جدی بین گروه فیلم‌سازان انیمیشن با کسانی که در عرصه روان‌شناسی تربیتی فعال هستند، برقرار شود تعریف نشده. ما موقعیتی را داریم به‌راحتی از دست می‌دهیم و نادیده می‌گیریم که یک نوع سرمایه‌گذاری است. در واقع ساخت انیمیشن کودک آن‌چنان در بحث تربیت جدی است که نادیده گرفتنش برای من بسیار تعجب‌آور است.
همچنین وی به عواقب سهل‌انگاری در زمینه کار کودک اشاره کرد و گفت: نوعی ساده‌انگاری حتی در نوشتن متن و ساختار فیلمنامه وجود دارد و انگار که الگویی در پس آن‌ها در نظر گرفته نشده. ما باید زبان کودک را بشناسیم و نباید با تساهل به سمت کار کودک و خردسال برویم چرا که آسیب جدی‌ای به این نوع مخاطب وارد می‌کند. ما باید به این بیندیشیم که در عرصه تولیداتی که برای کودک داریم چه حرفی می‌توانیم برای گفتن داشته باشیم؟ اگر کودک، نیازهایش، مسائل روان‌شناسی تربیتی و الگوهای رفتاری‌اش را بشناسیم، ساخت کار خوب برای کودک غیرممکن نیست و در این صورت ما قطعاً در این حوزه هم حرفهای زیادی برای گفتن خواهیم داشت.
این سمپوزیوم الی ۷ آبان نیز برقرار است و علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به لینک درج شده در پوستر از صحبت سایر مدعوین در روزهای آتی نیز استفاده کنند، همچنین نسخه ضبط شده نشست‌ها در کانال آپارات دانشکده هنر سوره قرار خواهد گرفت.